الف) معاینات عمومی شامل:
1- نزاع،تصادف و حواث کار: معاینات مربوط به نزاع، تصادفات و حوادث کار و سایر حوادث از طریق مرجع قضایی یا ضابطین آنها (نیروی انتظامی) به پزشکی قانونی معرفی و پس از احراز کامل هویت توسط کارت شناسایی معتبر و در صورت نبود کارت شناسایی تهیه عکس از معرفی شده توسط وبکم های موجود در اداره کل، نوع ضایعات تعیین و اظهار نظرمی گردد.
2- تعیین ارش و تعیین نقص عضوزیبایی: ارش در تعریف مالی است که به سبب جنایت بر عضو و عدم تعیین میزان آن در شرع توسط کارشناس تعیین و به مجنی علیه داده می شود. با توجه به سیاستهای سازمان در راستای تکریم حقوق مراجعین و کاهش تعداد مراجعات و به منظور کاهش اطاله دادرسی معمولاً ارش در مراجعات اولیه تعیین می گردد مگر در مواردی که شدت جراحات و ضایعات در حدی باشد که احتمال نقص عضو و نقض زیبایی مطرح باشد که پس از بررسی و آزمایشات تکمیلی نظریه اعلام شده و در صورت لزوم جهت معاینات مجدد بعدی معرفی می گردد که پس از رسیدن به حداکثر میزان بهبودی که بیشتر از آن متصور نمی باشد نقص عضوی تعیین می گردد. لازم به توضیح است که بر اساس بخشنامه های موجود طول درمان از گواهی های پزشکی قانونی حذف شده است.
چنانچه نظرات کارشناسی انجام شده مورد اعتراض شخص و یا مرجع قضایی واقع گردد طی درخواست مرجع فوق و با شرکت متخصصین مربوطه، کمیسیون پزشکی تشکیل شده و اظهار نظر مجدد خواهد شد که خود دارای سه مرحله می باشد ( بدوی –ثانوی و خارج استان ترجیحاً استان تهران)
3- تعیین سن: کلیه افرادی که فاقد شناسنامه میباشند و یا مدعی سن متفاوت با سن شناسنامه ای منصوب هستند از طریق قضایی و یا اداره ثبت احوال جهت تعیین سن واقعی (بر اساس مشخصات ظاهری و سن دندانی و سن استخوانی) معرفی می گردند.
4- تعیین رشد جسمانی و از کارافتادگی جسمانی
5- بررسی گواهی استعلاجی: گواهی استعلاجی کارکنان قوه قضائیه بصورت رایگان ودیگر ادارات در صورت استعلام بررسی و اظهار نظر می گردد.
6- تحمل کیفر: بررسی و اظهار نظر در خصوص تحمل احکام صادره (زندان و شلاق و قصاص) با معرفی از طریق مراجع قضایی
7- شرب خمر: کلیه موارد مشکوک به شرب خمر توسط آزمایش سنجش الکل بوسیله آزمایش خون و یا هوای بازدمی تنفسی بررسی می گردد.
8- ابوت: رد یا تأئید رابطه پدری – فرزندی مشکوک که توسط آزمایشگاه مرکزی استان تهران و یا استان های مجهز صورت می گیرد.
ب) معاینات روانی:
بررسی سلامت روانی – فرزند خواندگی – حضانت – تعیین محل نگهداری – از کار افتادگی روانی – تعیین وضعیت روانی زوجین جهت اداره امور مالی و سرپرستی- قدرت تنظیم سند – موارد استخدامی و ارجاعی از طریق کانون وکلاء و مترجمان رسمی و سر دفتران – بررسی گواهی استعلاجی – گواهی رشد روانی – اهداء اعضا و اهداء جنین – تعیین مسئولیت کیفری – انحراف جنسی – اختلال هویت جنسی – تحمل کیفر – عوارض روانی ناشی از ضربه کلیه موارد فوق توسط متخصص روانپزشکی و یا در صورت لزوم کمیسیون روانپزشکی بررسی و اظهار نظر می گردد.
ج) معاینات اختصاصی
عنن (بررسی عدم قدرت باروی مردان) – بررسی حاملگی (کلیه موارد مربوط به طلاق جهت تست حاملگی و در صورت یائسگی جهت تأئید یائسگی معرفی می گردد). معاینه پرده بکارت و طی دبر (کلیه استعلامات از طریق مراجع قضایی و بهزیستی درخواست می شود) – تأئید زایمان و سقط- سقط درمانی (متقاضیان سقط درمانی تنها مواردی هستند که از طریق درخواست شخصی نیز تحت بررسی قرار گرفته و ملزم به همراه داشتن دستورقضایی نمی باشند. کلیه موارد سقط درمانی باید زیر 16 هفته بوده و شامل مواردی می باشند که مادر در معرض خطر جانی می باشد و یا ناهنجاریهای شدید جنین ثابت شده باشد). تعیین جنسیت- فسخ نکاح
د)متوفیات:
کلیه مرگهای ناشی از حوادث کاری – خودکشی ها – قتل ها – تصادفات و سوختگی ها – حاملگی و حین زایمان و مرگهای مشکوک از طریق مراجع قضایی جهت تعیین علت تامه مرگ به پزشکی قانونی معرفی شده و پس از معاینات ظاهری و عندالزوم کالبد گشایی و آزمایشات مربوطه نسبت به صدور جواز دفن اقدام می گردد و به سئوالات مطروحه در خصوص فوت پاسخ داده می شود. (علل فوت شامل: سوختگی- تصادفات – سقوط از بلندی – سلاح گرم و سلاح سرد و حلق آویزی و خفه کردگی – مسمومیت با CO و سایر مسمومیتها و سرما زدگی و برق گرفتگی – غرق شدگی و چاه گرفتگی – سوء مصرف مواد مخدر و مرگ ناشی ازاقدامات طبی و جراحی و مرگ داخل رحمی و نوزادان و سایر مواردی که بعلت حوادث غیر مترقبه فوت می نمایند میباشد.)
5) آزمایشات: در حال حاضر در آزمایشگاه اداره کل پزشکی قانونی استان آذربایجان غربی آزمایشات توسط دستگاههای مجهز و پیشرفته در پنج بخش زیر انجام می گیرد:
1- آزمایشات سرولوژی: تجسس اسپرم – تعیین اسپرم در نمونه های مورد تجاوز – تعیین گروه خونی از اجساد و افراد زنده – اثبات وجود خون و تعیین بنیان خون از لکه های مشکوک و تعیین گروه خونی آنها – آزمایشات هماچوری (بررسی خون در ادرار)
2- آزمایشات مواد مخدر
3- آزمایشات CO (گاز گرفتگی)
4- آزمایش حاملگی
5- آزمایشات الکل
آزمایش الکل تنفسی در افراد زنده و بررسی میزان الکل خون بوسیله دستگاه گاز کروماتوگرافی در افراد زنده و متوفیات انجام می گیرد.
- فعالیتهای آموزشی و پژوهشی:
این اداره در قسمت آموزشی و پژوهشی نیز همانند سایر قسمتها از فعالیتهای خوبی برخوردار می باشد:
1- تعامل با ادارات و ارگانهای دولتی و دانشگاه های آزاد اسلامی، علوم پزشکی و پیام نور
2- آموزش سالیانه دانشجویان مامایی وحقوق قضایی دانشگاههای آزاد اسلامی و علوم پزشکی وپیام نور شهرستانهای ارومیه و مهاباد و سایر شهرستانهای استان آذربایجان غربی که دارای واحدهای دانشگاه آزاد می باشد.
3 - آموزش کلیه کارکنان در سازمان مدیریت دولتی در رسته های مختلف
4- انجام سمینار های بازآموزی و همکاری در اخذ پایان نامه های دکتری پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه آزاد و ......
3- سایر فعالیت های پزشکی قانونی:
1- عضویت در کمیته پیوند اعضاء
2- حضور مدیر کل در جلسات شورای اداری و قضایی استان
3- همکاری با سازمان بهزیستی در معاینات افراد تحت حمایت آن سازمان
4- همکاری تنگاتنگ با ارگانهای مسئول در حوادث غیر مترقبه و یا سوانح هوایی در معاینات اجساد و شهدا و صدور جواز دفن
5- برگزاری همه ساله نمایشگاه دستاوردهای سازمان های تابعه قوه قضائیه از اول تیر تا هفتم تیر، تعیین گروه خونی افراد مراجعین به صورت رایگان و مشاوره مراجعین به نمایشگاه
6- انجام معاینات و ارائه کلیه خدمات بصورت رایگان در سطح استان در سالروز شهادت آیت الله شهید بهشتی و هفتاد و دو تن از یاران با وفای ایشان در هفتم تیر
7- شرکت و عضویت مدیر کل و معاونت در هئیت های بدوی وتجدید نظرانتظامی سازمان نظام پزشکی استان
8- فعالیتهای فرهنگی، مذهبی، ورزشی و اجتماعی بانوان اداره کل در راستای همکاری با دفتر امور بانوان و خانواده استانداری آذربایجان غربی
9- احداث ساختمان جدید در مجاورت ساختمان اصلی در راستای افزایش فضای فیزیکی ساختمان جهت تکریم ارباب رجوع
10- توسعه و تجهیز آزمایشگاه که در دست اقدام می باشد.
11- ارائه پلان جدید اداره کل پزشکی قانونی استان آذربایجان غربی بعنوان طرح ملی
12- توسعه و تجهیز سالن تشریح با همکاری بیمارستان امام خمینی (ره) در حال انجام میباشد.
اداره کل پزشکی قانونی استان آذربایجان غربی افتخار دارد علیرغم تمامی کمبودها با بهره گیری از کلیه نیروهای بسیجی خود و با استفاده از پزشکان متخصص و کارشناسان مجرب بصورت شبانه روزی در راستای تکریم ارباب رجوع وخدمات رسانی به آنها قدمی مثبت برداشته و خدمات ارزنده ای را برای آنها ارائه نماید .